English
از بالاترین
رادیوها
شرکت کنندگان
مجموعه‌ها

یکی از اشتباهات رایج این است که با کج‌فهمی از مفهوم دموکراسی گفته می‌شود چیزی که بیشتر مردم به آن باور دارند درست است. این استدلال بی‌اعتبار را مغلطه‌‌‌ی «توسل به باور عمومی» می‌گویند که «استدلال بر اساس رای اکثریت»، «استدلال مبتنی بر اجماع» و «توسل به دموکراسی» نیز نامیده می‌شود. مغلطه دانستن «توسل به باور عمومی» به معنای مخالفت با دموکراسی نیست. از نظر منطق نتیجه تصمیم‌گیری دموکراتیک همیشه درست نیست، اما به این دلیل که گروه‌ها و صداهای متنوع یک جامعه در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت می‌کنند و استبداد را کاهش می‌دهد بهترین شیوه تصمیم‌گیری موجود است. یکی از نمونه‌های آشنای این مغلطه را می‌توان در سخنرانی سال ۱۳۶۰ آیت‌الله خمینی در دیدار با نمایندگان مجلس پیدا کرد:«ملت می‌خواهد که قوانین اسلام در این مملکت پیاده بشود.»

نظرات

اگر می‌خواهید با نام مستعار نظر بدهید، پس از نوشتن نظر، نام مستعار خود را در بخش name وارد کنید، سپس گزینه I'd rather post as guest را انتخاب کنید. در این حالت هر آدرس ایمیل دلخواه (مانند a@b.com) را می‌توانید وارد کنید.

متن برنامه

آیا منطق باید دموکراتیک باشد؟ در شرایط بد جوی، مسافر یک هواپیما هستید و تکان‌های شدید هواپیما شما و دیگران را وحشت‌زده کرده‌است در همین حال خلبان اعلام می‌کند که می‌خواهد فرود اضطراری را به رای عمومی بگذارد؟ چه فکر می‌کنید؟ آیا این یک رفتار دموکراتیک است یا خلبان می‌خواهد از زیر بار مسئولیت حرفه‌ای و تخصصی‌اش شانه خالی کند؟ آیا می‌شود برای هر کاری به رای عمومی متوسل شد؟ یکی از اشتباهات رایج این است که با کج‌فهمی از مفهوم دموکراسی گفته می‌شود چیزی که بیشتر مردم به آن باور دارند درست است. این استدلال بی‌اعتبار را مغلطه‌‌‌ی «توسل به باور عمومی» می‌گویند که «استدلال بر اساس رای اکثریت»، «استدلال مبتنی بر اجماع» و «توسل به دموکراسی» نیز نامیده می‌شود. بعضی‌ها برای توجیه اعمال غیرقانونی، غیراخلاقی یا غیرعقلانی‌شان می‌گویند همه این کار را می‌کنند. مثلا رد شدن از چراغ قرمز یا نخریدن بلیط اتوبوس را با این روش توجیه می‌کنند. مثال تاریخی این مغلطه باور مرکز جهان بودن زمین است که گالیله آن را زیر سوال برد، اما ادعای درست او با توسل به نظر اکثریت مردم پذیرفته نشد. در مباحث دینی هم این روش رایج است. مثلا می‌گویند خدا وجود دارد چون میلیون‌ها مسیحی، یهودی و مسلمان به آن باور دارند. سیاستمداران هم زیاد مرتکب این مغلطه می‌شوند. مثلا در ارائه طرحی اقتصادی، دولت به جای تکیه به مطالعات تخصصی، ادعا می‌کند چون اکثریت جامعه به آن دولت رای داده‌اند پس طرح ارائه شده درست است. یکی از نمونه‌های آشنای این مغلطه را می‌توان در سخنرانی سال ۱۳۶۰ آیت‌الله خمینی در دیدار با نمایندگان مجلس پیدا کرد:«ملت می‌خواهد که قوانین اسلام در این مملکت پیاده بشود.» مغلطه دانستن «توسل به باور عمومی» به معنای مخالفت با دموکراسی نیست. از نظر منطق نتیجه تصمیم‌گیری دموکراتیک همیشه درست نیست، اما به این دلیل که گروه‌ها و صداهای متنوع یک جامعه در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت می‌کنند و استبداد را کاهش می‌دهد بهترین شیوه تصمیم‌گیری موجود است. موارد زیادی هم وجود دارد که باور اکثریت درست است، اما توجیه منطقی برای درستی آن، باور عموم نیست. مثلا مردم باور دارند که سیگار برای سلامتی ضرر دارد. اگر با استناد به باور عمومی آن را بپذیریم مرتکب مغلطه شده‌ایم. البته این ادعا درست است اما بر اساس شواهد پزشکی و نه باور عمومی. اگر توسل به نظر یا رفتار اکثریت توجیه مناسبی برای درستی یک ادعا باشد، در همین بحث سیگار می‌توانیم ادعا کنیم، خیلی از مردم سیگار می‌کشند پس سیگار کشیدن ضرر ندارد. بنابراین باور اکثریت دلیل موجهی برای درستی یا نادرستی یک ادعا نیست و همچنان نیازمند شواهد و دلایل معتبر و منطقی برای اثبات درستی آن هستیم.